Er is een reden dat de dood en sterven op mijn pad kwam, of hoe ik op het pad van mijn leven stapte en ik mij werkelijk ging verdiepen in de thema's in plaats van mij er tegen te verzetten. Langzaam aan vallen thema's in elkaar en blijkt zich een prachtige samenhang te ontvouwen tussen de thema's en mensen. Niet altijd komen de woorden als gedachten in mij op, vaak lees ik dingen van anderen en weet ik ineens, 'dat is het!'. Zo kwam ik de aankondiging tegen van de documentaire Goed leven, Goed sterven https://bodhitv.nl/documentaire-goed-leven-goed-sterven/
En daar waren het de woorden van Sebo Ebbens: “Ik heb nog nooit zo intensief geleefd als in de periode rondom het overlijden van mijn zoon,” vertelt Sebo Ebbens, die de teksten aanleverde voor het oratorium 'Goed leven, goed sterven'. Na een jarenlange studie van het Tibetaans dodenboek, werd hij met de praktijk geconfronteerd. “Als de dood dichtbij komt en je accepteert dat, zorgt dit voor een grote directheid en een intense, open sfeer.”
Het is die directheid, die intense open sfeer die zo aantrekkelijk is. In alle jaren dat ik mensen heb mogen begeleiden in hun laatste weken, soms maanden was het dat wat ik zo leerde waarderen. Mensen werden meer en meer op zichzelf teruggeworpen door het sterfproces. Daarin hadden zij steeds minder energie, wat maakte dat ze die energie goed wilde besteden aan de dingen die er werkelijk toe deden. Soms was dat nog een uitje met een wensambulance. Nooit waren dat spectaculaire dingen die ik zag. Het was met geliefden naar het strand, of naar een uitvaart van een partner, of zelfs haar eigen begraafplek zien en schoonmaken zodat ze zou weten waar ze terecht kwam. Het was altijd klein, intiem en met geliefden.
Het is die sfeer waartoe we tijd van kerst en oud en nieuw toe uitgenodigd worden. Dat hoeft niets groots en verplicht te zijn. Maar zit hem juist in de kleine en intieme momenten met elkaar. Het donker, het bezinnen, het afscheid van het oude, het terugkijken en zien waar we pijn over ervaren, wat we anders hadden gewild en ook wat zo mooi was, wat we te oogsten hebben aan blijdschap en geluk. En dan de lichtjes naar de toekomst, de hoop, en dat, wat we in de toekomst zouden willen. Een visie op hoe we onze toekomst zien. Tijdens kerst kunnen we samen komen, omdat onze naasten en geliefde eigenlijk het belangrijkste zijn tijdens het leven. Niet altijd is dat familie, daarom noem ik het altijd onze geliefden, omdat zij die dichtbij staan los staat van culturele regels en afspraken. Kerst gaat dan, voor mij, om het samen zijn en het gesprek wat mag ontstaan met elkaar.
En oud en nieuw gaat over de viering, het vieren is met een lach en een traan, we laten al het oude los en staan daar voor een moment bij stil. Het moment van 00.00u van vuurwerk is een duidelijk afsluiten en biedt een frisse start naar het nieuwe. Belangrijk is dat we visie hebben op dat nieuwe, maar ons niet vastklampen aan die ideeën. Dat we er geen verwachtingen van maken dat het zo moet gaan zijn, omdat we dan zullen missen wat het werkelijk is in ieder moment. Alsof je naar links blijft kijken met de verachting daar te zien waar het over gaat, en dan aan rechts alle schoonheid zult missen.
Op het moment dat ik ging zien dat het sterfproces in ieder moment zit, voelde ik het leven meer dan ooit. Ik kan mij laten raken door de schoonheid van het moment, of die nou gevuld is met blijdschap en speelsheid, of met verdriet van afscheid. Door al het sterven, is het Leven dan zo voelbaar! Het is klein, intiem en eindeloos prachtig. De rouw die eigenlijk de Liefde zelf is van dat wat eens zo mooi was, en de vreugde die soms zo overweldigend is, dat we er gek genoeg van weg duiken.
Ik wens een ieder deze dagen de intimiteit van de relaties met hun geliefden:
Moge het open en direct zijn. Moge zowel de pijn als het geluk op tafel komen.
Moge wij samen zijn in alles wat is, binnen en buiten onze macht en kracht,
Moge we voelen dat we ons zo vaak alleen ervaren, maar het niet zijn
Moge we zien dat er velen zijn, als wij zelf
en ons richten tot degene en het leven vieren
met een lach en een traan
~Marieke
Reactie plaatsen
Reacties